W baśniową krainę łagodnych wzniesień porośniętych lasami i dolin pokrytych złocistymi łanami jesiennych traw, zwaną Połoninami Beskidu Niskiego, poprowadziła wycieczka zorganizowana 8 października br. przez Klub Kulturalno-Turystyczny Jasielskiego Domu Kultury i Polskie Towarzystwo Turystyczno – Krajoznawcze Oddział w Jaśle.

W sobotni, słoneczny poranek 36 turystów pod przewodnictwem Tomasza Wrony wyruszyło w około 15-kilometrową trasę biegnącą tzw. Starą Drogą, która przed laty służyła jako trakt handlowy dla wozów z winem węgierskim, łącząc południe Europy z basenem Morza Bałtyckiego.

Grupa wyszła na szlak z Lubatowej, niewielkiej miejscowości pod Cergową. Przez rozległe łąki, pola i lasy wędrowcy podążali w kierunku Popowej Polany (638 m n.p.m.). Lazurowy błękit nieba i mieniące się barwami złotej polskiej jesieni wzgórza tworzyły niezapomniane widoki. Co jakiś czas pojawiali się pojedynczy grzybiarze z pełnymi koszami prawdziwków, kozaków, maślaków. Turyści również zanurzali się w przydrożne leśne gęstwiny znajdując dorodne grzyby. Niespiesznym krokiem podążano w kierunku wierzchołka góry, co jakiś czas odwracając się, by podziwiać cudowne pejzaże z oddalającą się sylwetką Cergowej.

Dalszy etap marszruty prowadził na Przełęcz Szklarską (580 m n.p.m.). Znajduje się tam XVIII-wieczna kapliczka słupowa, która przed laty służyła jako latarnia oświetlająca w nocy węgierską drogę handlową oraz mogiła konfederatów barskich. Kolejnymi zabytkowymi atrakcjami na szlaku były: fragment utwardzonej drogi, która pomimo upływu czasu zachowała ślad dawnego traktu handlowego oraz pochodząca z XVIII w. kapliczka z rzeźbą Jana Nepomucena, opiekuna podróżnych. Na tym obszarze utworzono ścieżkę historyczno-krajoznawczą „Na węgierskim trakcie”. Idąc po łagodnym wierzchołku wzniesienia zachwycano się skąpaną w pełnym słońcu, urzekającą panoramą Beskidu Niskiego.

Przed oczami turystów zarysowała się miniaturowa wieżyczka kościoła w Jaśliskach i kilka zabudowań sygnalizujących, że docelowy punkt wyprawy jest już bliski. Po drodze do dawnego miasteczka zwrócono uwagę na element fliszu karpackiego, dobrze widoczny z mostu nad rzeką Jasiołką. W Jaśliskach na nieco spóźnionych turystów czekała Alicja Majdosz, dyr. Jaśliskiego Ośrodka Kultury, która oprowadziła wycieczkę po Muzeum Regionalnym „Kuźnia Tradycji”. Przewodniczka pokazała grupie wyposażenie zabytkowego drewnianego wnętrza, nawiązujące do dawnego życia mieszkańców miasteczka, a następnie poprowadziła wszystkich do kościoła pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej, zbudowanego w latach 1724 – 1756. Jaślanie obejrzeli również jedną ze starych piwnic, w których przechowywano węgierskie wino oraz zaciszne – jakby zatrzymane w czasie – centrum dawnego miasteczka, nad którym unosił się przyjemny zapach wypiekanego wiejskiego chleba. Końcowym akcentem zwiedzania Jaślisk była gościna w miejscowym „Barze Czeremcha”, miejscu o eklektycznym wystroju wnętrz, pełnym elementów z czasów PRL, nadających lokalowi wyjątkowy klimat.

Ostatnią atrakcją udanej wycieczki było ognisko z pieczeniem kiełbasek w miejscowości Stasiane koło Tylawy. Zadowoleni turyści wracali do domu z nadzieją na kolejne wyjazdy.

er

Kapliczki, krzyże i figury stawiane od dziesięcioleci przy drogach w okolicach Tarnowca, były obiektem zainteresowania grupy turystów, która – w sobotę, 2 października br. – wybrała się na wycieczkę rowerową w ramach Klubu Kulturalno-Turystycznego Jasielskiego Domu Kultury.

W jesienny, pogodny dzień cykliści pod przewodnictwem Tomasza Wrony i Andrzeja Nitki wyruszyli sprzed JDK w drogę, która zaprowadziła ich do sąsiedniej gminy, znanej z licznych, wyjątkowych kapliczek, figur i krzyży przydrożnych.

Przeszło 30-kilometrowa trasa prowadziła z Jasła przez Gliniczek, Roztoki, Sądkową, Tarnowiec i Czeluśnicę z powrotem do Jasła. Pierwszym obiektem, przy którym zatrzymali się turyści była nowa jasielska kapliczka postawiona tego lata przy ulicy Konopnickiej na cześć Madonny del Ghisallo – patronki cyklistów. Kult Madonny del Gissallo wywodzi się z włoskiej Lombardii. Kapliczka z Madonną, będąca votum wdzięczności za ocalone życie rowerzysty Jerzego Kwaśnego Nahacza, stanęła na posesji Adama Koszelnika, który jest inicjatorem i współfundatorem jej budowy. Turyści pokłonili się przed wizerunkiem patronki i zamienili kilka słów z Adamem Koszelnikiem, który akurat przejeżdżał obok na rowerze.

Kolejnymi przydrożnymi atrakcjami na obranym szlaku były okazałe kapliczki w większości murowane, typu domkowego lub słupowego oraz krzyże znajdujące się przy drodze z Gliniczka do Roztok, w Roztokach, Sądkowej oraz w Tarnowcu i Czeluśnicy. Stawiano je głównie na rozstajach dróg bądź przy drogach pątniczych, wiodących do tarnowieckiego sanktuarium. Są swoistymi dziełami sztuki, świadectwem wiary i głębokiej więzi z Kościołem. Cieszą oko swoją osobliwością, pobudzają do modlitwy i refleksji, u starszych przywołują wspomnienia z dzieciństwa. Każdy przydrożny krzyż czy kapliczka ma własną historię, swego fundatora, stanowi dowód wdzięczności za doznane łaski lub upamiętnia ważne wydarzenia. Niektóre z nich wzniesiono w określonej intencji, prosząc Boga o łaskę. Powstawały przeważnie w XIX wieku – w latach wojen, głodów i epidemii, które co jakiś czas dziesiątkowały ludzi. Przy krzyżach i kapliczkach często sadzono drzewa bądź kwiaty.

Rowerzyści z zachwytem oglądali obiekty sprzed lat, ale spostrzegli również nowo powstałe kapliczki i figury, usytuowane najczęściej na frontach domów. Jadąc przez urokliwe osiedla, wiejskie tereny, pola orne i lasy mieniące się barwami wczesnej jesieni, co chwilę spotykali grzybiarzy z pełnymi koszami.

Dopełnieniem udanej wycieczki było ognisko z pieczeniem kiełbasek zorganizowane przy altanie biwakowej w Tarnowcu oraz krótki postój w Zimnej Wodzie, gdzie – w miejscowym lokalu – rowerzyści doładowali energię racząc się wyborną kawą.

er