Piąta w tym sezonie wycieczka rowerowa, zorganizowana 3. października br. przez Klub Kulturalno-Turystyczny Jasielskiego Domu Kultury prowadziła szlakiem galicyjskich cmentarzy wojennych.

W okolicach Jasła znajduje się tyle cmentarzy wojennych, że obejmującą je wyprawę rowerową KK-T JDK musiał podzielić na dwie tury. Pierwsza odbyła się 3 października, druga została zaplanowana na 7 listopada br.

Uczestnicy pierwszej tury zwiedzili 6 cmentarzy wojennych, na których spoczywają żołnierze armii austro-węgierskiej, rosyjskiej i niemieckiej, walczący ze sobą w bitwach. Było wśród nich wielu stojących po przeciwnych stronach frontu Polaków, wcielonych do wojska przez zaborców.

W 40-kilometrową trasę rowerzyści wyruszyli w jesienny, sobotni poranek pod kierownictwem przewodników PTTK – Tadeusza Wójcika i Adama Golenia. Pogoda sprzyjała im przez cały dzień.

Pierwszym odwiedzonym miejscem był cmentarz wojenny nr 25 w Trzcinicy, usytuowany w obrębie cmentarza parafialnego. Dalsza droga prowadziła na stok góry Babis, gdzie pod zalesionym szczytem – na pograniczu wsi Bączal Dolny i Bączal Górny – znajduje się cmentarz wojenny nr 27. Pochowanych jest tam 146 żołnierzy. Część z nich poległa w grudniu 1914 r., część 5 maja 1915 r. w bitwie pod Gorlicami. Kolejnym cmentarzem wojennym, na który dotarła grupa rowerzystów, był cmentarz nr 26 w Sławęcinie. Nekropolia znajduje się na widokowym wzgórzu wśród pól. W linii tylnego ogrodzenia, naprzeciw wejścia stoi pomnik w formie kamiennej piramidy, zwieńczony betonowym krzyżem oraz krzyże nagrobne. Z cmentarnego wzgórza podziwiano piękną panoramę doliny rzeki Ropy oraz wzgórza Beskidu Niskiego. Kolejnym miejscem oddania hołdu żołnierzom poległym podczas działań wojennych 1914 – 1918, był cmentarz nr 15 w Harklowej. Znajduje się on wśród zarośli za niewielkim wzniesieniem, a jego głównym akcentem architektonicznym jest wysoki kwadratowy postument z kamiennym krzyżem maltańskim. Ostatnim punktem wyprawy była Osobnica, a pierwszym obiektem w tej miejscowości, przy którym zatrzymała się grupa, był cmentarz nr 16, leżący w środku wsi przy drodze. Ma on wyjątkowy charakter ze względu na pomnik w formie ściany z płaskorzeźbą głowy Chrystusa. Przy wyjeździe z Osobnicy znajdował się ostatni na trasie, niewielki cmentarz wojenny utworzony wokół kapliczki. Pochowano tam wszystkich żołnierzy niemieckich i rosyjskich poległych w ciężkich walkach 5 maja 1915 r.

Wszystkie zwiedzane nekropolie wojenne powstały według projektów wiedeńskiego architekta i inżyniera Johanna Jagera.

Elżbieta Ruszała