12 lipca (sobota) br., wyjazd sprzed budynku Jasielskiego Domu Kultury (JDK) godz. 6.00, powrót około godz. 20.00. Bełżec (teren niemieckiego obozu zagłady) – Rezbizanty (Rezerwat nad Tanwią) – Susiec – Hamernia – Rezerwat Czartowe Pole (szumy na rzece Sopot) – Józefów Roztoczański (wieża widokowa nad kamieniołomem)
Roztocze to jeden z najbardziej malowniczych regionów w Polsce. Choć często nazywa się je mini Bieszczadami bądź polską Toskanią, to wciąż pozostaje mało znaną i najrzadziej odwiedzaną częścią Wyżyny Lubelskiej.
Podobnie jak w przypadku Bieszczad, tereny te zamieszkiwane były przez ludność ukraińską wysiedloną przymusowo w latach 1945-47. Po dawnych mieszkańcach wsi zostały jedynie ślady fundamentów, zdziczałe drzewa owocowe, przydrożne krzyże, drewniane cerkiewki i stare cmentarzyska. Pozostałości po wyludnionych wsiach leżą na polanach malowniczo otoczonych łagodnymi kopulastymi wzgórzami, porośniętymi bukowymi lasami, które rozcinają doliny wartkich potoków.
Nieprzypadkowo tereny te porównuje się do włoskiej Toskanii, bowiem Roztocze łączy krajobraz pasiastych pól uprawnych, wzgórz i pagórków, na zboczach których uprawia się winorośl ze względu na duże nasłonecznienie.
Roztocze znane jest również z urozmaiconych dolin rzecznych z małymi wodospadami, zwanymi lokalnie szumami, szypotami, sopotami lub porohami, których historia sięga trzeciorzędu. Wtedy to nastąpiło wydźwignięcie wyżynnego obszaru Roztocza przy jednoczesnym obniżeniu Kotliny Sandomierskiej. Na granicy obu tych krain powstała linia spękań tektonicznych w postaci skalnych uskoków.
To właśnie dzisiejsze szumy ubarwiają dna przełomowych odcinków rzek: Jelenia, Tanwi, Sopotu i szumu w krawędziowej części Roztocza.
Wycieczka poprowadzi przez:
- Bełżec – zapomniane miejsce kaźni polskich Żydów. Obóz utworzony przez nazistów podczas II wojny światowej był jednym z pierwszych na terenie Generalnego Gubernatorstwa. Stanowił ośrodek eksterminacji ludności żydowskiej, w którym od marca do grudnia 1942 roku wymordowano około 450 tysięcy osób, przede wszystkim Żydów z Polski, a także obywateli żydowskich z Niemiec, Austrii, Czech i Słowacji. Obecnie na terenie obozu znajduje się muzeum – Miejsce Pamięci, w którym można obejrzeć ekspozycje szczegółowo opisujące historię obozu, życie ofiar i proces eksterminacji. Miejsce Pamięci symbolicznie przedstawia układ obozu i masowe groby.
- Rezbizanty – Rezerwat nad Tanwią powstał w 1958 roku i liczy około 41 ha powierzchni. Chroni najpiękniejsze fragmenty dolin dwóch rzek: Jelenia i Tanwi wraz z seriami małych wodospadów. Na zakolu Tanwi, w miejscowości Rezbizanty, na odcinku 400 m znajdują się 24 progi zwane szumami. Rezerwat położony jest na wysokości około 235 m, a najwyższe wzniesienie – Kościółek, zwane też Zamczyskiem, osiąga 246 m n.p.m. Rezerwat charakteryzuje niezwykle ciekawa flora – stwierdzono istnienie około 40 zespołów roślinnych. Z unikatowych i chronionych roślin występują tu: widłak jałowcowaty i porzeczka alpejska. Obszar zamieszkują również rzadkie ptaki: bocian czarny, pliszka górska i zimorodek. Prowadzi tu także ścieżka przyrodniczo-dydaktyczna „Nad Tanwią”.
- Susiec – to miejscowość ulokowana na pograniczu Roztocza Środkowego i Wschodniego, równiny Biłgorajskiej oraz Płaskowyżu Tarnogrodzkiego. Dogodne położenie na skraju Parku Krajobrazowego Puszczy Solskiej sprawia, że okolica wyróżnia się malowniczymi pagórkami oraz urzekającymi dolinami rzek z kaskadami niewielkich wodospadów.
- Hamernia – Rezerwat Czartowe Pole (szumy na rzece Sopot) to prawdziwa roztoczańska dżungla. Rzeka tworzy w tym miejscu odcinek przełomowy o długości przekraczającej kilometr, a jej wcięcie jest największe w porównaniu z pozostałymi dolinami rzek i potoków strefy krawędziowej Roztocza. Szumy pochodzące od tej rzeki są nieregularne oraz bardziej żywiołowe i postrzępione niż na Tanwi. Specyficzną osobliwość doliny stanowią ruiny murowanej papierni, wzniesionej niegdyś bezpośrednio na brzegu rzeki, a obecnie zagłębionej w gęstwinie splątanych gałęzi.
- Józefów Roztoczański – jedną z wielu atrakcji Józefowa jest wieża widokowa przy kamieniołomie. Ta blisko dziewiętnastometrowa kamienna baszta stanowi doskonały punkt obserwacyjny, gdyż z wieży rozciąga się przepiękna panorama na miasto i lasy Puszczy Solskiej. Jednak najbardziej przyciąga uwagę bezpośrednio sąsiadujący z nią kamieniołom Biała Dolina. To stamtąd pozyskano kamień – główny budulec wieży. Nieczynne już dziś wyrobisko stało się doskonałym miejscem spacerowym dla turystów. Kamieniołom wchodzi w skład Szlaku Geoturystycznego Roztocza, którego celem jest eksponowanie wyjątkowych walorów geologicznych tego regionu.
Koszt uczestnictwa w wycieczce wynosi 190 zł (członkowie PTTK, młodzież do lat 16, posiadacze Karty Dużej Rodziny, Honorowi Dawcy Krwi – 180 zł).
Zgłoszenia i wpłaty w PTTK Oddział Jasło ul. Floriańska 15, od poniedziałku do czwartku w godz. 9.00-17.00, piątek od godz. 8.00-16.00. Dzieci i młodzież do lat 18 mogą uczestniczyć w wycieczce wyłącznie pod opieką osoby dorosłej.
Szczegółowe informacje w JDK pod numerem telefonu 514 284 625 oraz na stronie www.jdkjaslo.pl lub PTTK 13 446 33 40.
Obowiązuje ubiór turystyczny odpowiedni na zmienne warunki pogodowe. Organizator zastrzega sobie prawo do odwołania wyjazdu z przyczyn od niego niezależnych.
