Zwiedzanie z KK-T JDK: Historyczna przejażdżka po okolicach Jasła

Kolejna – szósta w tym roku – wyprawa rowerowa zorganizowana przez Klub Kulturalno-Turystyczny Jasielskiego Domu Kultury była jedną z imprez towarzyszących obchodom Dni Jasła, a jej uczestnicy poznawali miejsca związane z historyczną i kulturalną przeszłością miasta.

W sobotni, słoneczny poranek 28 sierpnia br. grupa rowerzystów pod przewodnictwem Tadeusza Wójcika i Tomasza Wrony wyruszyła na przeszło 35-kilometrowy szlak. Pierwszym przystankiem na trasie był obelisk przy ul. Lwowskiej w Jaśle (dawne Ulaszowice), poświęcony pierwszej destylarni ropy naftowej na świecie założonej tu w latach 1856 – 1861 przez Ignacego Łukaszewicza; następnym – znajdujący się przy ulicy Reymonta (również dawne Ulaszowice) cmentarz wojskowy nr 22, na którym spoczywają żołnierze austriaccy, niemieccy i rosyjscy polegli w okolicach Jasła w czasie I wojny światowej.

Dalsza droga wiodła do północnej dzielnicy Jasła na ul. Jodłową (dawna wieś Brzyszczki), gdzie w lesie znajduje się cmentarz tzw. choleryczny, utworzony w 1856 r., na którym pochowanych zostało 73 mieszkańców tej okolicy, zmarłych w czasie epidemii cholery. Po chwili zadumy i krótkiej modlitwie, rowerzyści ruszyli przez osiedle Gorajowice za miasto. Pojechali w kierunku północnym, powyżej rzeki Wisłoki, w bardzo ciekawy, urozmaicony przyrodniczo, mający bogatą historię rejon ziemi jasielskiej, geograficznie przynależący do Pogórza Strzyżowskiego, czyli na długi, zalesiony wał zwany „Wzgórzami nad Warzycami”. Zwiedzanie rozpoczęli od pochylenia się nad mogiłą zamordowanych w 1942 r. Żydów. Kolejnym miejscem, do którego dotarli był śródleśny, malowniczy wodospad na niewielkim strumyku. Stąd udali się na pobliskie Wzgórze Golesz (320 m n.p.m.), które jest miejscem bardzo tajemniczym. Znajdowało się tu grodzisko wczesnośredniowieczne, a później – średniowieczny zamek zwany Goleszem. Miał on za zadanie strzeżenie ważnego szlaku kupieckiego, biegnącego z północy na południe Europy. W XIV w. ziemno-drewniany gród został zastąpiony zamkiem z kamienia, który pełnił rolę siedziby starosty jasielskiego (w XV w. starostą jasielskim był rycerz spod Grunwaldu – Zyndram z Maszkowic). Na Goleszu widoczne są obecnie ruiny zamczyska, wokół których trwają prace konserwatorskie.

Cały obszar zamkowego wzgórza od 2000 r. jest rezerwatem przyrody nieożywionej Golesz. Na jego obszarze znajdują się wychodnie skalne o fantastycznych kształtach, porozrzucane po niewielkim obszarze leśnym, bogatym w przeróżne gatunki roślin, runa leśnego i poszycia. Aby umożliwić uczestnikom wycieczki zwiedzanie tego terenu KK-T JDK postarał się o specjalne zezwolenie, wystawione przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Rzeszowie.

Ze Wzgórza Golesz rowerzyści wyruszyli na północny zachód od Jasła, nad dolinę rzeki Ropy, do skansenu archeologicznego „Karpacka Troja”. Jechali przez Krajowice, osiedle Gamrat i Jareniówkę. Po drodze zatrzymali się przy tablicy pamiątkowej na osiedlu Gamrat, by oddać hołd żołnierzom AK Obwodu Jasło.

Po zwiedzeniu skansenu cała grupa ochoczo wzięła udział w ostatniej atrakcji wycieczki – pieczeniu kiełbasek, zorganizowanym dzięki wielkiej uprzejmości i gościnności właścicieli małego lokalu gastronomicznego, mieszczącego się w pobliżu wieży przy „Karpackiej Troi”.

Zwiedzanie okolic Jasła z okazji Dni Jasła spodobało się miłośnikom poznawania historii „małych ojczyzn”. Jak się okazało niektórzy z uczestników wyprawy po raz pierwszy mieli okazję zwiedzać historyczne miejsca na peryferiach Jasła i tuż za jego granicami. Zarówno „debiutanci”, jak i stali bywalcy wycieczek organizowanych przez KK-T JDK byli urzeczeni pięknem jasielszczyzny i zabrali do domów miłe wspomnienia.

(er)